فیلم مستند
فیلم مستند نوعی اثر سینمایی است که از طریق ارایه تصویری در صدد بازگویی یا معرفی یک حقیقت یا واقعیت بر پایه برخی مدارک موجود است.
|
|
تاریخچه
واژه فیلم مستند
واژه انگلیسی «داکیومنتری» به معنی «مستند» اولین بار در مورد فیلم رابرت فلَهِرتی به اسم موانا (1926 به کار رفت، که در 8فوریه 1926 در نیویورک سان منتشر شد. این فیلم نامه توسط جان گریرسن از نویسندگان محتوای مستند تهیه شده بود. او این اثر را تحت نام مستعار Moviegoer (به معنی سینمارو یا طرفدار سینما) در نیویورک سان منتشر کرد.
پیش از 1900
بنابر تعریف،a اولین «تصاویر متحرک» را مستند نامیده‌اند. در اینگونه فیلم‌ها یک منظره خاص مانند ورود قطار به ایستگاه، یک کشتی در حال حرکت و یا گروهی از مردم که از کار باز می‌گشتند نمایش داده می‌شد. فیلم‌های اولیه (پیش از 1900) تحت تأثیر تازگی و جذابیت به تصویر کشیدن حوادث بودند. فیلم‌های کوتاه را فیلم‌های «واقعی» می‌نامیدند. قبل از آغاز قرن بیستم، در فیلم‌ها از داستان خبری نبود و دلیل اصلی آن مشکلات فنی بود: دوربین‌ها تنها زمان اندکی را به تصویر می‌کشیدند و مدت زمان بسیاری از فیلم‌های اولیه در حدود یک دقیقه بود.
1900-1920
در این دوره فیلم‌های سفرنامه‌ای بسیار رایج بودند که به فیلم‌های صحنه‌ای مشهور بودند. یکی از اولین فیلم‌هایی که از مفهوم صحنه‌ای بودن خارج شد« در سرزمین شکارچیان سر» نام داشت که محصول سال 1914و در آن بدویت و بیگانه‌پردازی در زندگی بومیان آمریکا به تصویر کشیده شده بود. در همین دوره، فیلم‌های مستند فرانک هارلی درباره سفر وی به قطب جنوب در سال 1919تولید شد. در این فیلم داستان سفر ناموفق به قطب جنوب توسط ارنست شالکتون (در سال‌های1914 تا1919) به تصویر کشیده شده بود.
مکتب هنری رومانتیک
با معرفی فیلم « نانوک شمال» ساخته رابرت فلَهِرتی در سال1922، فیلم مستند سبک هنری رمانتیک را تجربه کرد؛ فلَهِرتی تعدادی فیلم عاشقانه تهیه کرد که در اغلب آنها زندگی، افراد در صد سال قبل را نشان می‌داد (برای نمونه در «نانوک شمال» افراد برای تیراندازی به یک شیرماهی از فاصله نزدیک مجبور بودند از نیزه استفاده کنند که بسیار خطرناک بود). فلَهِرتی در صحنه سازی خود از فناوری فهیم سازی آن زمان استفاده می‌کرد و برای مثال یک کلبه اسکیمویی بدون سقف ساخت. دومین فیلم مستند فلَهِرتی« ماونا» نام داشت که در سال 1926 ساخته شد. اولین بار اصطلاح «مستند» در مورد چنین فیلم‌هایی در مراحل بررسی فیلمنامه‌های این فیلم استفاده شد که فیلمنامه نویس آن جان گریسون که با لقب سینمارو («The Moviegoer») در نیویورک سان کار می‌کرد در ? فوریه 1926 آن را نوشت.
سلاح‌های سیاسی
در دهه‌های 1960 و 1970 عموما فیلم مستند به عنوان اسلحه‌ای علیه نواستعمارگری و نظام سرمایه‌داری تلقی می‌شد. این امر مخصوصا در مورد آمریکای لاتین صادق بود، اما جامعه در حال دگرگونی کبک کانادا را نیز در بر می‌گرفت. فیلم مستند La Hora de los hornos (ساعت تنورها، از 1968) به کارگردانی اوکاتویو گتینو و فرناندو ای سولاناس، نسلی از فیلم سازران را تماما تحت تأثیر خود قرار داد.